Początki parafii i kościoła parafialnego w Przeworsku sięgają XIV wieku. Prawdopodobnie jeszcze przed rokiem 1375 na terenie Przeworska działał ośrodek misyjny, podlegający pod jurysdykcję biskupów lubuskich. Parafia została erygowana 28 kwietnia 1393 roku, kiedy to ówczesny biskup lubuski Jan przychylił się do prośby Jana z Tarnowa i powierzył ją pod zarząd Kanoników Regularnych Stróżów Grobu Jerozolimskiego, których w Polsce nazywano Bożogrobcami lub Miechowitami od głównej siedziby w Miechowie. Zakon do Polski sprowadził rycerz Jaksa z Miechowa, który przy boku księcia sandomierskiego Henryka brał udział w wyprawie krzyżowej do Ziemi Świętej. Bożogrobcy posiadający rycerskie tradycje, oprócz duszpasterstwa, prowadzili i utrzymywali szkoły oraz szpitale. Miejsce, na którym został wzniesiony kościół to tak zwane Kniaże Pole lub Kniaże Grodziszcze - nazwa tłumaczy przypuszczalnie obecność warownego grodu otoczonego wałami ziemnymi, który według archeologów istniał na przełomie X i XI w. Kilkadziesiąt lat po erekcji, w roku 1430, Księża Miechowici rozpoczęli budowę nowego kościoła - istniejący wówczas kościół Św. Katarzyny był prawdopodobnie za mały dla wzrastającej liczby wiernych. Nowa świątynia budowana była do 1470 roku, a trzy lata później została konsekrowana i otrzymała tytuł Ducha Świętego. Kościół, usytuowany na dziedzińcu zwanym „cmentarzyskiem”, został otoczony w połowie murami obronnymi, basztą oraz zabudową klasztorną. Brama główna posiada kształt kapliczki, na której dawniej umieszczony był zegar. Trzy wieże, w tym główna i dwie boczne, na szczycie posiadają symbole Bożogrobców - krzyże z podwójnymi ramionami. Przedłużeniem kościoła jest 40-metrowej wysokości potężna wieża, to w niej mieści się wejście do kościoła, jak również widnieje herb rodziny Tarnowskich - Leliwa.
Wnętrze kościoła charakteryzuje się jasnością, lekkością oraz przestrzennością. Piękne gotyckie sklepienia żebrowane, przyporowe oraz gwiaździste podkreślają styl gotycki budowli. Kościół wypełnia 12 ołtarzy, gotycka spiżowa chrzcielnica pochodząca z 1400 r., przeniesiona ze starego kościoła św. Katarzyny, barakowe organy, epitafia, rzeźbiona złocona ambona, liczne obrazy i inne przedmioty wyposażenia kościelnego. Posadzka o łącznej powierzchni 952 m2 wykonana jest z biało-czarnego marmuru karraryjskiego. Pod nią, w części prezbiterium znajdują się krypty zasłużonych dobrodziejów oraz zakonników. Wejście do nich nakrywają trzy nagrobkowe płyty z piaskowca, Rafała Tarnowskiego i jego żony Anny z Szamotuł. Najważniejszym miejscem w kościele, jak i jednym z jego najcenniejszych sakralnych arcydzieł jest główny ołtarz, wykonany w 1693 r., na trzechsetletni jubileusz erekcji parafii. Wysokość ołtarza wykonanego w stylu baroku toskańskiego wynosi 12 m, szerokość - 9 m. Centralną postacią jest Chrystus rozpięty na krzyżu w otoczeniu główek aniołków i winnych gron. Niżej umieszczone jest tabernakulum, a w osobnych relikwiarzach znajdują się relikwie św. Marcina i Benedykta, Sewery i Lukundy, Maurycjusza i Prymitywy, św. Pawła oraz uzyskane w XVIII w. relikwie św. Krzyża. W styczniu 2000 r. ołtarz został poddany gruntownej konserwacji, która trwała ponad rok. Czteroprzęsłową nawę główną oddziela od prezbiterium bogato złocona tęcza, której głównym elementem jest barokowy krucyfiks wsparty na kuli ziemskiej. Obecnie, po renowacji i przeprowadzonych pracach konserwatorskich, ołtarz posiada swój oryginalny wygląd z roku 1693. Wyjątkowo cennym zabytkiem kościoła farnego jest replika grobu Chrystusa z Jerozolimy, której budowę rozpoczęto w 1697 r. Kaplica zachowana została w stylu renesansowym, powstała na rzucie kwadratu, z kopułą na pendentywach opatrzonych wysmukłą latarnią. Konsekrowana w roku 1727, wiarygodnie oddaje macierzysty wzór z klasztoru w Miechowie, kopię jerozolimskiego Grobu Chrystusa. Duże rozmiary oraz podciągnięte wysoko mury w formie drugiej kondygnacji dają niezwykłe wrażenie wysokości i nadają kaplicy szczególny charakter. Mówiąc o pierwotnym wyglądzie grobu, na podstawie opisu kaplicy z 1755 roku wiadomo, że przylegała ona do lewej nawy kościoła. Miejsce centralne zajmował sam grób posiadający wewnątrz mensę ołtarzową dotąd niekonsekrowaną. Po śmierci ostatniego członka Bożogrobców w Przeworsku kaplica została zapomniana na prawie 120 lat. Dopiero w latach 60-tych została przywrócona do świetności. Prace renowacyjne rozpoczęły się od uporządkowania grobów książąt Lubomirskich znajdujących się w podziemiach. Kolejne etapy pracy przyniosły odkrycie pod warstwą tynku polichromii, która obejmowała całą północną ścianę kaplicy. Obecnie kaplica poddana jest gruntownej renowacji. Kaplica posiada następujące wymiary: 13 m długości, 12 m szerokości i 27 m wysokości (licząc do szczytu wieńczącej kaplicę kopuły). Na wejściowej osi arkady widnieje orzeł z rozpostartymi skrzydłami, z przerzuconą girlandą z liści dębowych. Na jej końcach umieszczone są dwie tarcze herbowe z mitrami księżycowymi. Jedną z nich jest tarcza z herbem Lubomirskich - Śreniawa bez krzyża, druga z herbem Czartoryskich - Pogoń litewska. Rody te przez pewien okres czasu były właścicielami Przeworska, a w historii Polski odegrały znaczącą rolę. W kaplicy można podziwiać dwa ołtarze z początku XVII w. ustawione naprzeciw siebie, a tuż przy wejściu do kaplicy dwa obrazy pochodzące z XVI w. przywiezione z Bolonii. Najważniejszym obiektem w kaplicy jest kopia Bożego Grobu z Jerozolimy, który znajduje się w części północnej. Wzniesiony z cegły obejmuje dwie części: „Kaplicę Anioła” i właściwą komorę grobową. Ta ostania jest znacznie szersza od przedsionka, a od strony zachodniej zamyka ją półkulista apsyda. Przedsionek posiada sklepienie krzyżowe, przy czym jego zachodnia część nie jest zasklepiona. Zewnętrzne ściany dzieli czternaście pilastrów: dziesięć w komorze grobowej, a pozostałe cztery w przedsionku. Pilastry znajdujące się w komorze grobowej są balastowo wybrzuszone, co upodabnia je do kolumn. Łączą się one za pomocą profilowanych arkad zamkniętych półkuliście. W zewnętrzną ścianę Grobu został wkomponowany złoty relikwiarz w kształcie jerozolimskiego krzyża, w środku którego umieszczono kamień z Grobu Chrystusa z Jerozolimy. Jak wiadomo, kościół Bożogrobców został wzniesiony na starym cmentarzu, w miejscu tak zwanego Kniaźego Grodziszcza. Podczas prowadzonych prac remontowych natrafiono na średniowieczną komorę grobową zawierającą szczątki najważniejszych fundatorów kościoła: Rafała z Tarnowa, jego żony Anny z Szamotuł oraz Michała Mużyły z Buczacza herbu Awdaniec. Były w niej tysiące kawałków szkła z okresu XVI-XVIII w., a ok. 2 m od poziomu posadzki znajdowały się trzy szkielety męskie oraz pozostałości trumien z drewna, gwoździe i okucia żelazne. Z pośmiertnego pochówku zachowały się fragmenty blaszek i szpil z brązu, paciorek z różańca oraz fragment z żelaza, który przypuszczalnie mógł być częścią uzbrojenia. W niszy grobowca, na jednym z metalowych prętów odkryto fragmenty piętnastowiecznej tkaniny - włoskiego adamaszku. Na podstawie analizy antropologicznej szczątków kostnych znajdujących się w komorze, można przypuszczać, że są to szczątki Rafała Jakuba Jarosławoskiego zmarłego 22 grudnia 1493 r. Ubiór pochowanego był charakterystyczny dla ludzi odpowiedniego stanu, a do takich na pewno zaliczał się marszałek Królestwa Polskiego.